Wada zgryzu. Jaki pierwszy specjalista przychodzi nam do głowy? Ortodonta. I oczywiście, jest to prawidłowa odpowiedź. To właśnie ortodoncja jest dziedziną stomatologii, która zajmuje się problematyką i leczeniem wad zgryzu.
No dobrze, zatem po co ortodoncie logopeda?
Odpowiedź jest prosta: logopeda zajmuje się funkcją.
I tu, wada zgryzu może być konsekwencją nieprawidłowych funkcji zachodzących w jamie ustnej, ale może być też przyczyną. W obu tych przypadkach niezbędny jest logopeda, który przeprowadzi diagnostykę i zaplanuje terapię w celu przywrócenia prawidłowej motoryki i pozycji spoczynkowych warg, języka, żuchwy. Mówi się nawet o tym, że to właśnie język jest naturalnym aparatem ortodontycznym i jego właściwe położenie powoduje prawidłowy wzrost i rozwój twarzoczaszki.
To teraz chwila refleksji. Człowiek połyka około 500 – 2000 razy na dobę. A teraz wyobraźcie sobie, że język te 2000 razy w ciągu doby tłoczy np. na górne zęby. Nieprawidłowy typ połykania jest jedną z częstszych przyczyn wady zgryzu, za tym idzie oczywiście nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka, a już te dwa komponenty są gwarancją wizyty u ortodonty.
Logopeda pracujący z pacjentami ortodontycznymi zwróci uwagę podczas diagnozy na:
– sposób w jaki oddychasz,
– pozycję spoczynkową Twojego języka, warg i żuchwy,
– sposób połykania (tak! można połykać w nieprawidłowy sposób),
– oceni budowę i funkcje języka, a więc także jego wędzidło,
– oceni Twoją artykulację.
Skuteczne leczenie ortodontyczne.
Na szczęście coraz więcej ortodontów jest świadomych tego, jak ogromne znaczenie ma język w kształtowaniu prawidłowego zgryzu. Dzięki dobrej współpracy pomiędzy logopedą, ortodontą, a czasem również terapeutą, leczenie ortodontyczne może znacznie się skrócić. Warto zwrócić uwagę na takie zaburzenia, jak nieprawidłowe połykanie, czy nieodpowiednia pozycja spoczynkowa języka, aby nie tylko szybciej przeprowadzić leczenie, ale również zapobiec nawrotom wad zgryzu.
Źródła: Izabela Dzikoń – logopeda, terapeuta Pediatric Feeding Disorders, glottodydaktyk
lek. dent. Magdalena Rutkowska ortodonta, stomatolog
mgr Magdalena Rybka – neurologopeda, terapeuta miofunkcjonalny
© PZG 2025